Phân tích chuỗi giá trị cà phê Arabica tại Đà Lạt

Abstract

Mục tiêu của đề tài là phân tích chuỗi giá trị cà phê Arabica ở Thành phố Đà Lạt nhằm tìm ra những nút thắt trong chuỗi và đề xuất các giải pháp phát triển chuỗi để giúp các tác nhân trong chuỗi có thêm cơ sở quyết định để tăng hiệu quả sản xuất, chế biến và tiêu thụ cà phê Arabica. Số liệu của đề tài được thu thập là tình hình sản xuất, chế biến và tiêu thụ cà phê Arabica trong niên vụ 2017-2018 tại 4 xã Xuân Trường, Trạm Hành, Tà Nung và Xuân Thọ của Đà Lạt. Kết quả nghiên cứu cho thấy, chuỗi giá trị cà phê Arabica tại Đà Lạt bao gồm 5 kênh thị trường trong đó có 3 kênh chính chiếm 92.5% sản lượng của toàn chuỗi, 2 kênh còn chỉ có 7.5%. Trong đó có 4 kênh xuất khẩu và 1 kênh nội địa. Thực chất tổng lợi nhuận của nông dân/năm thấp nhất trong chuỗi, chưa tới 1%. Trong khi đó hơn 95% lợi nhuận lại tập trung công ty xuất khẩu do có sự đầu tư rất bài bản với quy mô lớn (hàng trăm tỷ đồng) nên lợi nhuận thu về cao cũng là điều dễ hiểu. Còn thương lái, tuy giá trị gia tăng cũng như giá trị gia tăng thuần thấp nhất trong chuỗi nhưng quy mô kinh doanh lớn hơn rất nhiều lần so với nông dân nên lợi nhuận nhận được chỉ đứng sau tác nhân chế biến (hơn 1%). Còn các công ty chế biến mặc dù sản lượng trung bình/năm thấp hơn thương lái nhưng đầu tư vào công nghệ chế biến tốt hơn do đó lợi nhuận trung bình trên năm vẫn cao hơn so với thương lái. Như vậy, sự phân phối lợi ích giữa các tác nhân trong chuỗi nhìn chung cũng là hợp lý.